Wprowadzona ustawa o UTO – najistotniejsze zmiany wnosi w interpretację przepisów, dotyczących mikromobilności, głównie małych e-pojazdów, używanych w ruchu publicznym, do których zaliczają się również elektryczne hulajnogi. W myśl nowej regulacji stanowią one osobną kategorię pojazdów.
Rok 2021 przyniósł istotne zmiany, dotyczące mikromobilności, dotyczą one wdrożonego projektu legislacji, który znany jest potocznie jako ustawa o UTO. Chodzi tutaj przede wszystkim o urządzenia transportu osobistego, do których zaliczają się między innymi hulajnogi elektryczne. Prace nad zmianami w przepisach są kontynuacją rozporządzenia Ministerstwa Infrastruktury i nowelizacją ustawy Prawo o ruchu drogowym. Od 4 stycznia 2021 roku, nowy projekt rozporządzenia dotyczy warunków technicznych, jakie będą musiały spełniać wszystkie pojazdy używane w przestrzeni publicznej na terenie Polski. Dotyczy to, zarówno monocykli, e-deskorolek, segway’ów, czy wspomnianych wyżej jednośladów, jakimi są hulajnogi elektryczne. W myśl nowych przepisów do UTO zaliczany jest każdy model hulajnogi elektrycznej. Uznawany jest on za osobną kategorię pojazdu, przeznaczoną do transportu osobistego. W ramach zmienionych przepisów, wprowadzono także określenie urządzenia wspomagającego ruch. Do kategorii tej zakwalifikowano sprzęt przeznaczony do transportu osobistego, napędzany wyłącznie siłą mięśni. Formalnie nie jest on zakwalifikowany jako pojazd. Do kategorii tej zaliczane są deskorolki tradycyjne, wrotki czy hulajnogi, bez napędu elektrycznego, jak również rolki. Nowe rozporządzenie całkowicie zmieniło kwalifikację, dotyczącą hulajnóg elektrycznych i innych urządzeń, zaliczanych do UTO, które wcześniej uznawane były za szczególną formę roweru. Obecnie hulajnoga elektryczna i UTO, stanowią dwie odrębne kategorie pojazdów, co spowodowało, że stosuje się do nich szczególne uprawnienia oraz ograniczenia, związane z tymi konkretnymi kategoriami.
Ustawa o UTO – najistotniejsze zmiany, dotyczące hulajnóg elektrycznych i ich używania w przestrzeni publicznej
Nowe przepisy dotyczące UTO dokładnie objaśniają, jakie pojazdy można zakwalifikować do kategorii hulajnoga elektryczna. Według legislatorów, pojazd ten definiowany jest jako urządzenie napędzane elektrycznie,dwuosiowe z kierownicą, pozbawione siedzenia oraz pedałów i konstrukcyjnie przeznaczone do poruszania wyłącznie przez osobę kierującą, która znajduje się na tym pojeździe. W definicji elektrycznej hulajnogi wyeliminowano modele z siodełkami. Dodatkowo w nowym rozporządzeniu znajdują się dokładne parametry techniczne, które powinna spełniać każda hulajnoga elektryczna. Według nowych przepisów jej dopuszczalny ciężar wynosi do 25 kg. Z kolei szerokość nie może przekraczać 90 cm. Zmienione przepisy określają długość hulajnogi elektrycznej na nie więcej niż 1,3 m. Każda hulajnoga elektryczna musi posiadać odpowiednie, atestowane i certyfikowane światła pozycyjne, umieszczone z przodu i z tyłu. Mogą one podlegać demontażowi. Ponadto każda hulajnoga elektryczna powinna posiadać odblaski z boków, przynajmniej jeden hamulec i dzwonek bądź klakson. Hulajnoga tego rodzaju musi mieć także podpórkę i trwały numer identyfikacyjny, nadany przez producenta tego typu pojazdów. W myśl nowych przepisów hulajnoga elektryczna, która może legalnie poruszać się w ruchu publicznym, powinna mieć konstrukcję, która ogranicza nadmierne rozwijanie prędkości. Nie może ona przekracza20 km na godzinę. Warto wspomnieć, że wcześniejsze projekty dopuszczały w przypadku wybranych modeli e-hulajnogi, rozwijanie prędkości w przestrzeni miejskiej do 25 km na godzinę. Nowe przepisy, które zostaną wprowadzone w życie od kwietnia 2021 roku, eliminują zapis dotyczący maksymalnej mocy silnika, jaką mogły dotąd posiadać niektóre modele hulajnogi elektrycznej.
Hulajnoga elektryczna i urządzenia UTO nie są pojazdami silnikowymi
Osoby będące użytkownikami pojazdów, jakimi są hulajnogi elektryczne, powinny wiedzieć, że w myśl nowych przepisów, zabronione będzie przewożenie na tych pojazdach jakichkolwiek ładunków. Nowe zasady o ruchu drogowym uznają, że hulajnoga elektryczna i urządzenia UTO nie będą kwalifikowane jako pojazdy silnikowe. W praktyce oznacza to, że osoba prowadząca tego typu pojazd w stanie nietrzeźwym, popełni wykroczenie bez znamion przestępstwa. Wyjątkiem od tego jest branie czynnego lub pośredniego udziału w kolizji drogowej lub też wypadku, w którym dojdzie do uszkodzenia pojazdów i osób, będących uczestnikami ruchu drogowego. Wówczas osoba prowadząca hulajnogę elektryczną w stanie nietrzeźwym, będzie pociągnięta do odpowiedzialności karnej jako sprawca przestępstwa. Zmiany w przepisach UTO dotyczą także urządzeń transportu osobistego, które podobnie jak każdy pojazd napędzany elektrycznie, są konstrukcyjnie przeznaczone do poruszania się wyłącznie przy pomocy osoby kierującej. W myśl nowych przepisów UTO również nie mogą posiadać siedzenia i pedałów. Ograniczenia dotyczące rozmiarów i ciężaru, także mają zastosowanie do kategorii urządzeń transportu osobistego. To sprzęt, który powinien również posiadać światła. W odróżnieniu od hulajnóg elektrycznych, urządzenia transportu osobistego nie muszą być wyposażone w hamulec i sygnał ostrzegawczy. Swoistym novum w rozporządzeniach dotyczących hulajnóg elektrycznych jest to, że konstrukcja każdego urządzenia transportu osobistego, powinna uniemożliwiać rozwijanie prędkości maksymalnej, która przekracza 20 km na godzinę.
Jazda na hulajnogach elektrycznych – zasady poruszania się w przestrzeni miejskiej
Istotne zmiany w projekcie i przepisach związanych z mikromobilnością, dotyczą także stref, w których legalnie można poruszać się hulajnogami elektrycznymi oraz urządzeniami transportu osobistego. Warto wspomnieć, że nowelizacja rozporządzeń, dotycząca wyżej wymienionego sprzętu stanowi, że osoby pełnoletnie, które poruszają się na takich pojazdach jak hulajnogi elektryczne luburządzenia transportu osobistego, nie muszą posiadać żadnych uprawnień. W przypadku osób poniżej 18 roku życia, kierujący powinien mieć przy sobie kartę rowerową lub prawo jazdy, stosownej kategorii. Zabroniona jest jazda na hulajnogach elektrycznych i UTO dla dzieci, które nie ukończyły 10 roku życia. Nowe przepisy, jakie lada dzień będą obowiązywały w przestrzeni publicznej, dokładnie wyznaczają miejsca, w których będzie można bezpiecznie jeździć urządzeniami transportu osobistego i hulajnogami elektrycznymi. Zasady poruszania się tymi pojazdami są analogiczne do zapisów, które obowiązywały w poprzednich projektach. Osoby kierujące hulajnogami elektrycznymi mogą poruszać się po infrastrukturze rowerowej, czyli drodze lub pasach ruchu, przeznaczonych stricte dla rowerzystów. W przypadku, gdy w konkretnym obszarze miejskim nie ma wyznaczonej infrastruktury rowerowej, kierujący urządzeniami transportu osobistego lub hulajnogami elektrycznymi, może korzystać z jezdni, o ile obowiązuje tam ograniczenie prędkości, wynoszące maksymalnie do 30 km na godzinę.
Hulajnogi elektryczne – zakaz poruszania się poza miastami
Zmiany w rozporządzeniu dotyczą także korzystania z chodnika lub drogi dla pieszych przez użytkowników takiego sprzętu, jak hulajnogi elektryczne i urządzenia transportu osobistego. E-hulajnoga może w wyjątkowych sytuacjach jeździć po chodniku lub drodze przeznaczonej dla pieszych użytkowników ruchu drogowego, jeśli brakuje wydzielonej drogi lub pasa ruchu dla rowerzystów, a dopuszczalna prędkość pojazdów na jezdni, jest większa niż 30 km na godzinę. Nowelizacja projektu, dotycząca takiego sprzętu jak hulajnogi elektryczne i UTO, zabrania jazdy na tym sprzęcie poza aglomeracjami miejskimi. Ta kontrowersyjna decyzja wynika przede wszystkim z zagrożeń, powstających z faktu poruszania się użytkowników hulajnóg, zasilanych silnikiem elektrycznym oraz urządzeń transportu osobistego, w strefach, gdzie nie ma ograniczenia prędkości i obecne są pojazdy mechaniczne w postaci samochodów osobowych, ciężarowych lub motocykli. Nowe przepisy drogowe dla UTO różnią się od tych, dotyczących hulajnóg elektrycznych. Urządzenia transportu osobistego nie mogą poruszać się po jezdniach. Użytkownik monocyklu, deskorolki lub segway’a, może jeździć po drodze dla rowerów, a jeśli jej nie ma – po chodniku.W trakcie poruszania się chodnikiem lub drogą dla pieszych, kierujący e-hulajnogą bądź też UTO, będzie musiał zachować szczególną ostrożność, chodzi tutaj przede wszystkim o bezwzględny nakaz ustępowania pierwszeństwa każdemu pieszemu i nieutrudnianie ruchu pieszych. Surowo zabronione jest poruszanie się e- hulajnogą po pasach rowerowych czy chodniku z prędkością powyżej 25 km/ h. Stwarza to ryzyko potrącenia pieszego, uznawane za poważne wykroczenie drogowe.
Wchodzące w życie nowe przepisy o elektrycznych hulajnogach i UTO,wnoszą istotne zmiany w kwalifikację i sposób poruszania się tych pojazdów. Uregulowane zostały istotne kwestie, dotyczące m.in. dopuszczalnej prędkości czy stref, w których można bezpiecznie poruszać się przy pomocy tych pojazdów i urządzeń.
